گزاره‌های منفصله نزد ابن‌سینا

جایگاه گزارههای اخلاقی از دیدگاه ابنسینا

جایگاه گزارههای اخلاقی از جمله مسائلی است که قرن هاست ذهن متکلمان، فلاسفه و دیگر اندیشمندان را به خود معطوف داشته و اظهارنظرهای متفاوتی در این زمینه ارائه شده است. در این مقاله، سعی شده بازتابی از دیدگاه ابن سینا در این خصوص ارائه گردد. بحث اخلاق از یک سو، با بحث های حسن و قبح متکلمان گره خورده و از سوی دیگر، قرین مبحث قضایا، اقسام قیاس و مواد آن در منطق است. در این نوشتار، ابتدا به بررسی جایگا...

تاثیر مبانی فلسفی و جهانبینی ابنسینا بر طب سینوی

فلسفه در طول علوم قرار دارد و اصول موضوعه آنها را اثبات میکند. این دانش به اشکال گوناگون با علم طب تعامل دارد و بر آن تاثیر میگذارد. فلسفه از یک طرف مبادی علم طب را اثبات میکند، از طرف دیگر موضوع علم طب بدن است و فلسفه نیز از رابطه نفس با بدن بحث میکند و دستاورد فیلسوفان درباره نفس، میتواند مبنای مطالعات تجربی قرار گیرد. طب ابنسینا متاثر از مبانی فلسفی وی است. تاثیر مبانی فلسفی ابنسینا بر طب سن...

کارکرد فردی و اجتماعی دین از دیدگاه ابنسینا

کارکرد دین، اثر و تحولی است که دین در انسان یا جامعه ایفا می‌کند. دین در قلمرو فردی دو کارکرد مهم دارد: اول. معرفت‌زایی. ابن‌سینا بر این باور است که تنها پیامبران می‌توانند بدون تعلیم به‌صورت خازن حقایق درآیند؛ دوم. آرامش‌بخشی. ابن‌سینا عقاید صحیح را عامل سلامت می‌داند. مهم‌ترین کارکرد دین در قلمرو اجتماعی وضع قانون است. ابن‌سینا دین را در امر قانونگذاری و سامان دادن به اجتماع ضروری دانسته است....

تحلیل برون دینی گزارههای نکوهش‌گرایانه درباره زنان در نهج‌البلاغه

روایات ملامت‌گرایانه درباره زنان در نهج‌البلاغه، عمدتا با خارج‌سازی متن از زمینه تاریخی خود و شرایط و دیدگاه‌های مدرن امروزی قیاس می‌شود که در تقابل با دیدگاه‌های مدافع حقوق زنان، به عنوان بخشی از سنت اسلامی- شیعی ناسازگار با این دیدگاه‌های مدرن، تلقی می‌گردد. در این پژوهش افزون بر این‌که نشان داده شده بسیاری از گزاره‌های نکوهش‌گرایانه مربوط به زنان در نهج‌البلاغه فاقد اسناد م...

سنجش صدق و کذب خبر در گزارههای ادبی

یکی از مباحث اصلی علم معانی، تعیین صدق و کذب جمله‌های خبری است. چنانچه گزاره‌ای قابل صدق و کذب باشد، خبری است، و اگر چنین نبود، انشایی است. نخستین مطرح‌کنندگان صدق و کذب خبر، از میان متکلّمان و فلاسفه بوده‌اند. امّا تمام گزاره‌های ادبی مطابق با زبان منطق نیستند؛ این قبیل گزاره‌ها ویژگی‌هایی دارند که منطق‌گریزی در آنها به وضوح مشاهده می‌شود. گزاره‌های ادبی الزاماً خبری نیستند، بلکه هدف آنها القاء ب...

هورقلیا» در نزد سهروردی